پیرامون دلایل حضور قدرتهای استعماری در ایران در مباحث قبلی توضیحاتی ارائه شد اما برای در ک بهتر میزان نفوذ این قدرت ها خصوصا انگلیس توجه شمارو به بخشی از نامه ی میرزا علی آقا تبریزی(ثقة الاسلام) که پس از خلع محمدعلی شاه به میرزا حسن خان مشکوةالممالک نوشته ,جلب می نمایم:.....مسئله اینکه جمعی از ولایات اربعه ی, آذربایجان و خراسان و اصفهان و رشت جمع بشوند و از نجف مأمور بیاید, این مطلب را با مطلبی که خودم به هیئت علمیه نجف نوشته بودم تفصیل این است که رشت و اصفهان در ایام گرفتاری تبریز همه ساکت بودند, بعد از استخلاص تبریز و اعاده ی مشروطه آیا سبب چه شد که سپهدار و سردار اسعد حرکت کردند؟ آیا علتی غیر از تحریک انگلیس, چیزی دیگر داشت؟......تلگراف مستشارالدوله که به تقی زاده کرده فعلا نزد من حاضر است(زیرا که رمز را می دانستم) که گفته احتمال میرود روس از شاه حمایت نماید و کار بجاهای بد بکشد!خود تقی زاده که آنوقت مدیر امور بود چندین دفعه برشت و اصفهان تلگراف کرد, همه مردم احتمال خطر عظیم می دادند و میگفتند این اردوها بسمت طهران میرود و مغلوب میشود و استبداد بشدت عود میکند, کسی غیب نمی دانست و گمان نمیکرد که چه ها واقع خواهد شد؟ این است که طهرانیها میگویند که ما فشنگ نداشتیم واگر یکساعت میگذشت تمام تسلیم بودیم, شاه را فریب دادند رفت سفارت روس, روس وعده داد که شصت هزار سالدات(سرباز) داخل مملکت میکنیم و شما را مستقل میکنیم! باین فریب آنجا رفت , خبر به پطر دادند از آنجا به لندن گفتند, دولت انگلیس منع از حمایت کرد و پولتیک خود را از پیش برد(توافق دو دولت در فریب و خلع محمد علیشاه برای فراهم آوردن زمینه اجرای قرار داد شوم ۱۹۰۷بود) عزیز من چنان نیست که این مطالب را ندانید, روس در دست انگلیس آلتی بیش نیست هرچه میگوید او نیز همانرا میگوید, و دسته ی چرخ پولتیک در دست انگلیس است و همه ی این کارها را او فراهم میآورد,